MARC SLEEN / KANTELJAAR
31 december 2015
donderdag
 |
| © Marc Sleen |
Tessa Vermeiren deelt op Facebook een interview met Marc
Sleen, de ‘geestelijke vader’ van stripheld Nero. Hij wordt morgen 93 en
getuigt hoe triest het is als overblijver een ontiegelijk gezegende leeftijd te
bereiken. Een aangrijpende tekst.
Sleen is een van mijn helden. Ik vroeg me onlangs nog af hoe het met hem is. Nu
lees ik dat Noël Slangen regelmatig met hem gaat schaken. Dat vind ik tof van
Noël. Maar niettemin: wat een eenzaamheid. Ik vind Sleen, die eigenlijk Neels
heet, zwaar onderschat als kunstenaar. En hij heeft het er hier niet over, maar
ik weet dat het hem steekt: dat Nero de tand des tijds niet overleeft en de
nieuwe generatie niet aanspreekt. Overigens is de quote die als titel voor het
artikel wordt gebruikt – ‘Oud worden is de enige manier om lang te leven’ – een
perfect Sleenisme! In de trant van ‘Als ge begint, dan zijt ge bezig’ of ‘Als
het hier nog lang zal duren, zal het rap gedaan zijn’, boutades die we in ‘De
avonturen van Nero en C°’ regelmatig zagen opduiken. Dat is ook iets wat van
Sleen te weinig wordt erkend: wat hij voor de Vlaamse taal heeft gedaan, en
voor de overlevering van een bepaalde Vlaamse volksaard in het algemeen. ¶
Diezelfde Tessa Vermeiren post ook een nieuwjaarsbrief
(inmiddels ook verschenen in de krant) en zij is daarin opvallend eerlijk: ‘Ikzelf heb definitief mijn geïdealiseerde
kijk op het Midden-Oosten en de moslimwereld begraven. Dat heeft moeite gekost.
Als mens van goede wil heb ik decennia lang empathisch gekeken naar die manier
van leven en denken. Ik heb – onbewust misschien – alle tekenen miskend die er
waren, die ik nochtans moet hebben genoteerd tijdens mijn vele reizen in de
Arabische wereld in de afgelopen decennia. De onvrijheid van vrouwen, de harde
onverschillige dominantie van mannen, het oog om oog, tand om tand, het
onwrikbare geloof in zogenaamd heilige boeken, het afwijzen van wetenschap. Met
schaamte moet ik erkennen dat mijn blik versluierd werd door nood aan exotisme,
ginder en hier. Ik wilde ook te graag geloven dat iedereen die de overstap
maakt naar het westen dat doet omdat hij heil ziet in onze vrijheid en
blijheid.’ De voormalige Weekend Knack-hoofdredactrice (op een extreem-rechtse site
die haar brief gretig overneemt een ‘voormalig politiek-correcte’ journaliste
genoemd) heeft het over de oorlog die voor de deur staat, haar brief is somber.
‘Hoe blijf je een mens onder de mensen in
harde tijden als deze? Met respect voor de andere misschien, terwijl je toch de
zo nodige lijn in het zand trekt en die waarden blijft verdedigen die
essentieel zijn voor het in stand houden van ons maatschappijmodel : vrijheid,
gelijkheid, broederlijkheid. Geïnspireerd door humanisme, al dan niet
ondersteund door een religie.’ Vermeiren pleit voor een volgehouden
dialoog. Maar die moet verlopen ‘in
wederzijdsheid’. ‘Liefde en respect moeten van beide kanten komen.’ Achter
deze laatste woorden kan ik mij zeker volledig scharen – maar ik stel tegelijk vast
dat het algemene klimaat aan het verharden is. De posities worden ingenomen, ze
worden zo nodig geherdefinieerd. Ook de linkerzijde komt terug van de naïeve
vrijheid-blijheidgedachte: er moet een lijn in het zand worden getrokken. Ik
heb deze verandering al op tal van plaatsen waargenomen. 2015 is wellicht op
velerlei manieren een kanteljaar geweest, maar ook in dat opzicht, in de
geesten van de mensen. ¶
