Amin (2018) schetst
hoe het is om als Afrikaanse gastarbeider in Europa te vertoeven, ver van outer
en heerd, vrouw en kinderen. Faucon zet de solidariteit van de familiebanden in
het Afrikaanse dorpsleven af tegen het harde individualisme in de westerse
stad, waar alle sociale interacties desintegreren. De Senegalees Amin gaat
werken in Europa en keert maar eens per jaar terug naar zijn familie. Met zijn
spaarcenten onderhoudt hij zijn vrouw en drie kinderen. Maar de – emotionele – prijs
is hoog, natuurlijk. De film illustreert een eenvoudige these (migratie en
ontheemding), maar de manier waarop Faucon die these in beeld brengt, wekt, ondanks
het bedachtzame ritme en de respectvolle portrettering van de personages,
weinig ontroering of medeleven op. Daarvoor is het geheel te simplistisch, te zwart-wit
neergezet.
Ook Zagros (2017)
toont waartoe het botsen van culturen kan leiden. Een Koerdische herder blijkt
getrouwd te zijn met een vrouw die de eer van de familie heeft beschadigd.
Geruchten doen de ronde. Voor haar wordt de situatie onhoudbaar. Ze vlucht naar
de stad, Istanbul, en vervolgens naar België. De herder mist haar en het kind
dat ze met zich heeft meegenomen, en reist haar achterna. Maar hij krijgt zijn
jaloezie niet onder controle. Ook zijn vader reist naar Brussel, om hem te
wijzen op zijn plicht van eer. In de Belgische context, zoveel heeft de herder
zeker al begrepen, is iets dergelijks absoluut uit den boze. Maar de druk uit
het vaderland en de familie is groot… De ontknoping wordt goed voorbereid, maar
ook hier blijft de karaktertekening veeleer schematisch. Bovendien valt er ook
filmtechnisch niet zo heel veel te beleven: alles staat in functie van het
verhaal, er is weinig esthetisch surplus. Maar de film maakt je wel iets
duidelijk, en je bent er veel meer bij betrokken dan in Amin. Over de grote verschillen tussen culturen, over de
vanzelfsprekendheid waarmee wij alles door een westerse bril bekijken, maar ook
over de vraag of wij van de nieuwkomers kunnen verlangen dat zij hun normen en
waarden, voor zover die onverzoenbaar zijn met de onze, thuis laten. En wat de
film ook duidelijk maakt – maar dat geldt ook voor Amin –, is dat achter elke vreemdeling die wij op straat zien een
verhaal schuilt dat wij meestal niet kennen en vaak ook niet willen kennen.
