Een Bekende Vlaming wordt uitgenodigd in een desolaat Spaans landschap (keurig in beeld gebracht om de sponsor te plezieren), moet daar op een picknickbank plaatsnemen en wordt uitgehoord door een onherkenbaar gemaakte ‘stem’. Dit gesprek gaat over de dingen des levens, voor het gemak samengebracht onder de noemers ‘akte van geloof, hoop en berouw’. De vierde akte, die van liefde, wordt dan samen met de eigenaar van de stem in een tête-à-tête afgehandeld, bij het genot van een glas wijn. Er is ook een spelelement aanwezig: de ondervraagde moet vóór dit laatste onderdeel raden aan wie hij net zijn ziel heeft blootgelegd (eventjes abstractie gemaakt van het feit dat een paar honderdduizend (?) kijkers hebben meegeluisterd).
Dat is het concept van het programma ‘Waarvan akte’, te zien op Canvas, op zondagavond. Het programma werkt niet. De meest intieme mededelingen glijden als koud water van je af – en geen mooi en uitstekend in beeld gebracht Spaans landschap dat daaraan iets vermag te verhelpen. Hoe komt dat? De twee eerste gasten, Bart De Pauw en David Davidse, waren nochtans zeker sympathiek en verstandig genoeg om mij aan te spreken. Ze deden, in weerwil van hun ludieke imago, méér dan hun best om niet banaal of al te lacherig te zijn – en toch lukte het niet. De Pauw die spijt heeft dat hij geen muziek heeft gestudeerd, Davidse die in reïncarnatie gelooft: ik respecteer dat wel, maar het is niet om dat te vernemen dat ik eventueel naar dit soort programma’s zou willen kijken. Wat ik wél wil zien, kan hier, door de formule, niet aan bod komen: het vuurwerk dat kán ontstaan tussen een betrokken vraagsteller en een ondervraagde die, verleid door de overtuigingskracht of charmes van de vraagsteller, bereid is om het achterste van zijn tong te laten zien. Ik wil een gesprek zien waarin iets gebeurt. En dat kan alleen als er een fysieke component is. Als je echter, door de vragen door een ‘stem’ te laten stellen, alle erotiek uit het gesprek weert, kun je niets anders dan een steriele bedoening krijgen waarin ook het meest pittoreske decor niet vermag enig leven te brengen.
Ook fout is de nadrukkelijke montage, die elke spontaniteit, toch nodig om een gesprek geloofwaardig te laten zijn, vakkundig uit het geheel wegfiltert. Bij iedere – overigens zeldzame – ontboezeming denk je: hoeveel waardeloos materiaal hebben ze moeten weglaten om daartoe te komen?, en van de weeromstuit verliest ook dat ene waardevolle veel van zijn glans. Ik vrees dat enkel een onverknipt gesprek, met alle onvolkomenheden en aarzelingen die daarin onvermijdelijk zijn, de nodige spanning kan opleveren om de beoogde diepgang echt te laten werken. De erotiek die je nodig hebt voor echte betrokkenheid, is er alleen als de kleine gebreken meespelen.
‘Waarvan akte’ is te mooi, te goedbedoeld, te afgelekt.
