090127 – Ik heb de eerste vijftig bladzijden gelezen van Siri Hustvedt, Het verdriet van een Amerikaan. Ik weet nog niet goed – al heb ik wel een idee – waar zij naartoe wil, maar wat ik wel al kan zeggen is dat die eerste vijftig bladzijden met een uitzonderlijk metier zijn geschreven. Ik ben in elk geval volledig méé en voel mij onweerstaanbaar aangetrokken tot de rest van het boek.
Een van de redenen waarom ik Hustvedts aanzet zo goed vind, is dat zij daarin twee grote, ongetwijfeld door de inhoud gestuurde, structurele bewegingen opzet. Deze vormen alvast twee stevige pijlers waarop de rest van het bouwwerk zal komen te rusten.
De eerste pijler is de manier waarop Hustvedt de stamboom van haar hoofdpersonages uit de doeken doet. Helder en duidelijk zet zij ze een na een neer. Broer, zus, vader, moeder, ooms en tantes, grootouders, overgrootouders…: een heel kluwen van familieverwantschappen, tot in de derde of vierde graad, wordt uitgezet en je blijft er als lezer je weg in vinden. Het helpt wel dat Hustvedt daarbij een omgekeerde chronologie volgt: vanuit de ikfiguur keert ze terug in de tijd. Ik zeg niet dat het een origineel procédé is maar Hustvedt heeft het wel goed in haar vingers.
De tweede formele pijler, gestuurd door de inhoud, is dit van het parallellisme tussen de levens die worden geschetst. Het gaat om gebeurtenissen in die levens, die een merkwaardige structurele verwantschap vertonen.
090208 – Vaders die verdwijnen en na lange tijd terugkeren, dat soort dingen. Huizen die vuur vatten. Mensen die in verlaten huizen binnendringen…
De leegte is hoe dan ook een belangrijke topic in dit boek.En dan is er eigenlijk ook de verwarring tussen de seksen. Vrouwen die mannen willen zijn. En dát wordt natuurlijk op een memorabele wijze voorbereid doordat Siri Hustvedt (een vrouw) een mannelijke ikfiguur opvoert…