De opzet van deze stukjes is dat ik eerst beschrijf wat en hoe ik zie, pas nadien de tekst van Thompson lees en zo nodig mijn ‘lezing’ van het schilderij aanvul.
Jean-Baptiste Camille Corot, De vijvers in Ville-d’Avray – ochtendnevel (1868)
Een moerasbos. Of een vochtige wei naast een bos. Een grijze dag in de vroege herfst. Nevel. Alles heeft dezelfde toon, dezelfde kleur. Eigenlijk heeft alles geen kleur. Hier hangt een monotone sfeer waarin alles opgaat: de bomen, het water, de lucht, de drie figuren – twee koeien en een mens. Die mens draagt de kleuren van die koeien, heeft ook een witte toets op de kop en komt daardoor als het ware op een zelfde lijn met de koeien te staan. Ik zie berken, ook met een witte toets. Afgewaaide takken: is er een storm geweest? Het schilderij ademt een troosteloze sfeer, het maakt een koude, kille indruk.
Thompson:
Het schilderij meet een bij anderhalve meter. Corot schildert dit doek op 72-jarige leeftijd. Hij ervaart het landschap als een geïdealiseerde eenheid, ‘waarin natuur, mensen en goden in perfecte harmonie samenle[v]en’. Dit schilderij is een klassieke pastorale. Het tijdstip, de ochtend, is van belang: het gaat om het licht, de sfeer, de stemming. Alles heeft dezelfde grijsgroene en lichtlila tint, ‘een beetje schimmig en zwevend’.
Corot benadert het landschap als ‘dichter en denker’, niet als waarnemingsdeskundige. Zijn invloed op het impressionisme is groot.
