ARS COMBINATORIA
De werkelijkheid bestaat uit een eindig aantal soorten onderdelen. Boom, huis, leeuw, vingerhoedskruid. Teennagel. Meerderwaardigheidscomplex. Heel veel dus. Maar toch een eindig aantal. Het is onvermijdelijk dat bepaalde identieke combinaties op verschillende plekken opduiken. De te water gelaten geperforeerde palingval met daarin een paardenkop die bij Kempowski opduikt, herken ik van De blikken trommel. En Offermans spreekt van dezelfde aan een strop opgehangen hond die ik onlangs, en wel voor het eerst, zag in de film Les poings serrés. Zo krijg ik als lezer/kijker vat op de wereld, hier in de onderafdeling ‘dier-gruwel’, met een zelf gevormd vocabulaire van beelden.
Cyrille
Offermans, Een koord boven de afgrond (2024), 241
Walter
Kempowski, We hebben ‘t niet geweten. Een burgerlijke
roman (vertaling door J.W.M. Liefrink (1974) van
Tadellöser & Wolff. Ein bürgerlicher Roman (1971)), 271
Günter
Grass, De blikken trommel (vertaling (1964) door Koos Schuur
van Die Blechtrommel (1959))
Vivian
Goffette, Les poings serrés (2023)
