maandag 9 oktober 2006

Verkiezingsshow

Dat álle politici, maar dan ook werkelijk álle (behalve Jean-Luc Dehaene, die qua boertigheid zichzelf naar de kroon lijkt te willen steken) compleet geconditioneerd zijn om, liefst met de glimlach, alleen maar positieve of positief klinkende boodschappen de wereld in te toeteren, dat weten we al geruime tijd en daar hoeven we dan ook niets van te verwachten. Het politieke interview is qua nieuwswaarde de jongste jaren aardig dicht in de buurt gekomen van het gesteun van een coureur die onmiddellijk na het overschrijden van de eindstreep boven op een col een microfoon onder de neus geduwd krijgt. De enige pret die te beleven valt, bestaat uit de kleine haperingen, de anomalieën, de menselijke trekjes die hier en daar het zorgvuldig ingestudeerde discours en dus de opgezette maskers doorprikken. Zoals Vera Dua, die het bestond om te zeggen dat ‘zelfs de kiezer’ geschrokken was van de agressieve campagne van het Blok. Dat is natuurlijk volkomen juist en ik sta volledig achter het gedachtegoed van Dua, maar je mag nooit de kiezer zo openlijk onderschatten. Dit soort versprekingen en kleine manifestatietjes van de ware aard van het politieke zelf en van de hidden agenda’s maakten de verkiezingsshow gisterenavond op de VRT alsnog boeiend. Maar daarom niet minder overbodig (op het internet viel meer informatie te rapen). Want erger is dat niet één, maar dan ook werkelijk niet één journalist er in slaagde om de heren en die ene enkele dame een zinvolle uitspraak te ontlokken. Zelfs een objectieve interpretatie van de verkiezingsuitslag werd niet gegeven – de onverhulde opluchting om de Antwerpse uitslag was blijkbaar te groot. Sp.a wint in Antwerpen, dat is waar en zeer goed nieuws, maar het is niet ten koste van het Vlaams Blok. Er is, hoe je het draait of keert, inderdaad sprake van ‘kannibalisme’ – en dat zal de coalitiebesprekingen in Antwerpen er wellicht niet eenvoudiger op maken. In heel Vlaanderen blijven de socialisten trouwens gewoon status quo. En hebt u gisteren een juist beeld gekregen van wat de andere partijen globaal doen? Dan blijken opeens de CD&V en het Blok de grote overwinnaars te zijn, met respectievelijk 3,5 en 5 procent (afgerond want uit het hoofd). Het Blok stijgt van 10 naar 15 procent van het totale aantal uitgebrachte stemmen in alle Vlaamse grote steden (daar stijgen ze overal behalve in Antwerpen en Gent) én in de kleine steden en gemeenten. Van 10 naar 15, dat is dus een toename met vijftig procent. Het glas is half vol (in Antwerpen) of half leeg (in heel Vlaanderen) – het is maar hoe je het bekijkt. Maar alleen maar zeggen dat het half vol is, zoals gisterenavond in de verkiezingsshow de teneur was, komt neer op desinformatie. Een goede journalist moet minstens ook wijzen op de mogelijkheid dat je kunt stellen dat het glas half leeg is.
In dat verband is het relevant de krantenkoppen met elkaar te vergelijken: de Vlaamse variëren van euforie tot realisme (het Belang van Limburg roept als enige het Blok uit tot overwinnaar). Maar ook de buitenlandse kranten laten zich niet afleiden door het slechts schijnbaar geruststellende resultaat in Antwerpen.