081105 – Ik woon in deBuren in Brussel een debat over luiheid en traagheid bij met Herman De Dijn, auteur van Hoe overleef ik de vrijheid, ex-politicus en lezer Jos Geysels en W.A. Prins, auteur van Uit verveling. Rik Torfs probeert met grappige en snedige interventies het gesprek te modereren en er met wat provocatieve uitspraken vaart in te houden. Ik kan de heren, die eigenlijk meer aan hetzelfde zeel trekken dan debatteren, meestal wel volgen. Ik noteer enkele uitspraken.
- ‘Wij zijn voortdurend op zoek naar het interessante en denken daarmee de verveling te overwinnen. Maar inter-esse, dat is zijn-tussen-de-zijnden: samen met anderen, met gelijken. Dat gebeurt dus niet. We staan daar alleen met onze interesse.’
- ‘Pessoa: “Wijs is hij die het leven eentonig maakt. Op die manier kan de kleinste afwijking tot een wonder uitgroeien.”’
- ‘Als je langzaam leeft, maak je meer indruk op de mensen.’
- ‘Onthaasting is de snelst groeiende ideologie.’
- ‘Het probleem van onze cultuur is dat de doelen niet meer duidelijk zijn. Alle aandacht gaat naar de middelen en naar presteren. De prestatie gaat voor op het doel. Versnelling is onvermijdelijk.’
- ‘Het enige doel is: zich differentiëren van anderen. Het kapitalistische differentiedenken.’
- ‘Het Instituut voor Faalangst.’
- ‘Rituelen zijn een manier van doen die eigenlijk een niet-doen is. De rite is iets doen zonder doel, iets waarin je je overgeeft aan de Tijd. Dat is een échte overgave, totaal niet-utilitaristisch.’
- ‘Trage mensen zijn niet beter.’
- ‘Zijn er in onze cultuur dan geen manieren meer om te ontsnappen aan het hectische?’
- ‘Heidegger: “laten zijn”.’
- ‘De traagheid staat vandaag in dienst van de versnelling.’
- ‘Onze cultuur is zeer moralistisch. “Medemenselijkheid!” “Het milieu!”’
- ‘Er zijn belangrijker dingen dan de moraal.’
- ‘In rituelen gaat het vooral om het niet-uitspreken.’
- ‘Milieubewustzijn is de angst dat de voordelen van het kapitalisme niet zullen kunnen blijven duren.’
Ja, dat is daar allemaal gezegd. Vooral dat laatste vond ik wel straf. De Dijn zei het. Ik overdacht die woorden en dacht aan de gelatenheid in de ogen van mijn kinderen wanneer het gaat over de wereld die mijn generatie en de generatie voor mij aan hen zullen overlaten.
