dinsdag 11 maart 2008

Dag 195 vVH&C

080310 – Het essay Het doorsneedenken van Curtis White is een analyse van onze actuele cultuur, die er vooral op uit lijkt om alles wat kritisch is, subversief, ondermijnend voor de gevestigde orde (lees: het kapitalisme/economisme/de machinerie van het industrieel-militair complex)… monddood te maken. De Amerikaan White betoogt met andere woorden dat wij, westerlingen, in een totalitaire omgeving leven, waarin kritiek en kunst nagenoeg onmogelijk zijn geworden omdat ze onmiddellijk worden gerecupereerd door de ideologisch gestuurde media, door de academische wereld, door de entertainmentfabrieken van Hollywood. Hij pleit voor een nieuwe vorm van verbeelding, een die begint waar het vertrouwde in vervreemding overgaat, die zich niet laat ringeloren door deconstructivistische en postmodernistische praatjes, een verbeelding die zich durft over te geven aan de ideeën van ‘schoonheid’ en – ja, zélfs – ‘het sublieme’. (Een verbeelding ook die de ironische aanhalingstekens rond die begrippen durft te laten vallen.) Ware kunst is kunst die zelf niet weet waar ze heen wilt – en precies dat is al een subversief gegeven: de weg ligt in de omweg. En subversiviteit is nodig! Curtis laat geen spaander heel van de Amerikaanse (buitenland)politiek. Hij analyseert ongemeen scherp de bedwelmende entertainmentmachine die onze geesten versuft en lui en onschadelijk maakt. Hij geeft genadeloze interpretaties van, bijvoorbeeld, de films van Steven Spielberg. En hij propageert kunstenaars die zich alsnog aan ‘het doorsneedenken’ weten te onttrekken: Radiohead, David Lynch, Tom Tomorrow. Een – willekeurig gekozen – citaat om een idee te geven:

Het idee dat kunst eigenlijk binnen een canon moet passen, door Adorno een ‘cultureel museum’ genoemd, is een enorme overwinning voor iedereen die niet wil dat kunst als destabiliserende factor fungeert. Canons stabiliseren. Dat is ongeveer het enige wat ze goed doen. De canon is […] een strategie om potentieel radicale energie te beheersen.

Het doorsneedenken ligt op dit ogenblik voor zeven euro bij De Slegte.