ACHTERAAN
Allerlei opdelingen zijn mogelijk – groot/klein; slim (in mijn tijd mocht je dat nog zeggen) en minder slim of ronduit dom (mocht ook nog); sportief en minder sportief; goed in rekenen en goed in taal; en later, nadat het met het gemengd onderwijs was ingevoerd maar dat heb ik nooit gekend, het cruciale onderscheid jongens/meisjes… Het onderscheid evenwel dat ik altijd wezenlijker heb gevonden op school is dat tussen de leerlingen die als ze te kiezen kregen achteraan gingen zitten en hun tegenpolen, die steevast in de voorste banken plaatsnamen. (Ik vermoed dat de schoolgaande jeugd het tegenwoordig heeft over strevers en niet-strevers.) U mag raden tot welke groep ik behoorde – en u mag nú raden want ik kan niet anders dan dit weetje te verklappen met datgene wat ik over dit alleronbelangrijkste gegeven verder nog te vertellen heb. Het komt mij namelijk voor – en ik weet dat wat volgt hovaardig zal klinken – dat je door het overzicht dat je verkrijgt door achteraan in de klas plaats te nemen sneller een maturiteit bereikt, dat je dus een voorsprong verwerft op basis waarvan je de schijnbare achterstand, die de schoolethiek aan het achteraan-zitten verbindt, snel weet om te buigen in een sociale vaardigheid en alertheid die in het latere leven beter worden gehonoreerd – het latere leven, wanneer het wél essentieel is om op de voorste rijen te gaan staan (of zitten) omdat daar de wet van de sterkste en niet die van de zwakste heerst. Dat wat ik hier vertel geen larie is, werd bewezen door de ongeïnspireerde leerkrachten die de positionering van hun leerlingen niet door de pikorde maar door het alfabet lieten bepalen. Daardoor kwamen lieden die achteraan thuishoorden vooraan te zitten en vice versa – wat binnen de kortste keren tot de wreedste anomalieën leidde. De vooraanzitters kregen achteraan op hun donder, en de achteraanzitters zaten vooraan met ogen op hun rug voortdurend het gevoel te hebben dat ze de veel belangrijkere gebeurtenissen op de achterste rij moesten missen.
