Het landhuis, de boom en de Romaanse kerk representeren elk in hun ‘domein’ – het pittoreske, natuur en architectuur – een geijkte schoonheid. Ze zouden elk op zich ‘het fotograferen waard’ kunnen worden geacht, en dat zou evenveel oninteressante foto’s kunnen opleveren.
In dit beeld worden de drie mooie ‘objecten’ naast elkaar geplaatst – en de wijze waarop dat gebeurt, maakt duidelijk dat het hier helemaal niet gaat om in hoge mate gecanoniseerde schoonheid. Hier is het de fotograaf te doen om materie – de levende en in de wind bewegende boom tegenover de eeuwenoude starheid van het gebouw –, om licht – de reden waarom ik de foto naar zwart-wit heb overgeheveld – en om schaal en waarneming. Door rechts de kerktoren buiten het beeld te houden, wordt de monumentaliteit van de boom benadrukt – voor zover die al niet evident was door het contrast met de door het perspectief gereduceerde omvang van het landhuis. Kerk en boom bevinden zich bovendien min of meer op dezelfde afstand van de fotograaf. Daardoor straalt het tweedimensionale van de foto waarin ze worden gevat op hen af. Dit veroorzaakt een waarnemingsverwarring: er is een onnadrukkelijke décalage tussen wat we verwachtten en wat we effectief te zien krijgen. We zien niet twee onderling twee zeer verschillende objecten maar in de eerste plaats de relatie tussen die twee – en die relatie is: op gelijke wijze opgenomen zijn in het vlak.
Nu ik zo grondig naar deze foto ben beginnen te kijken, zie ik hoe in de gevel van het landhuis het enige raam waarvan de luiken niet dicht zijn dialogeert met de raamopeningen van de kerk. Ook de kleine dakkapel krijgt een stem in het kapittel. Het open raam lijkt te knipogen. En die knipoog echoot met het oog dat wordt gevormd door de opening die ontstaat door de haag links in het beeld en de overwelvende kruin van de boom.
Storend aan de foto vind ik het onduidelijke kluwen van paaltjes en muurtjes tussen boom en kerk. Terwijl anderzijds de huisvormige constructie achter het muurtje, in feite een glazen overkapping van een graf op het kerkhof, een nieuwe spanningslijn trekt tussen zichzelf en de zijgevel van de dwarsbeuk.
De plek, overigens, die hier te zien is, is Lyonne, niet zo ver van Vichy. Maar dat is weinig relevante informatie.
