ADMINISTRATIE
Gegevens die ten allen tijde ophaalbaar moeten zijn, dienen overzichtelijk te worden bewaard, gesystematiseerd, geordend, uitgewied, met elkaar in verband gebracht – en dat alles volgens strikte scenario’s en procedures. Administratie is uit de aard van de zaak zelf conservatief. Zij wordt in stelling gebracht tegen de vluchtigheid der dingen en de vergetelheid waaraan diezelfde dingen ten prooi vallen. Dingen én mensen, eigenlijk. Maar administratie is, hoe op behoud gericht zij ook mag zijn, gek genoeg zelf toch ook voorwerp van voortdurende vernieuwing. Gekker nog, wij beleven een tijd waarin de vernieuwing zelf gesystematiseerd is. Fichebakken, ponskaarten, databestanden, spreadsheets, flowcharts… Hoe Engelser, hoe efficiënter – hoewel. Zoals je l’art pour l’art hebt, heb je ook l’administration pour l’administration. Niet dat het kunst is. Niet alle administratie is kunst. Wel is het zo dat sommige mensen ervan leven. Of ze kicken erop, en dan is de neurose niet ver uit de buurt.
Met administratie poog je, poog ik, de chaos te ordenen. Chaos is chaos, daar heb je er maar één van, maar er zijn verschillende soorten orde om die chaos mee te lijf te gaan. Daarom kun je ook spreken van een administratiesysteem. Niet hét administratiesysteem, dat zou lichtelijk pleonastisch zijn, maar een.
Soms wordt de administratie, die de chaos poogt te vereenvoudigen, door een veelheid aan systemen zelf een chaos. Dan is administratieve vereenvoudiging aan de orde. Quick!
Ik weet waarover ik spreek. Veel van mijn tijd ging al verloren in pogingen om de veelheid tot iets overzichtelijks te herleiden. En ik ben een meester in het uitdenken van systeempjes en rubrieken. Dit woordenboek is daar maar één voorbeeld van.
Ik hou vooral van administratieve vormgeving die ook oog heeft voor het vergeefse van de administratieve onderneming zelf. Daarin schuilt iets artistieks. Administratie als kunst! Ik denk aan Christoph Fink (administratie van reizen), aan de Japanse kunstenaar On Kawara (administratie van de tijd), aan Jef Geys en aan nog een paar anderen die ik niet meteen uit de vleselijke fichebakken van mijn geheugen weet op te diepen.
Bij uitbreiding geldt: alle kunst is administratie.
