zondag 5 augustus 2007

Een permanente hapering 11/12 en slot

Dit zijn het elfde en laatste deel van een reportage over de Poëziezomer van Watou. De volledige reportage is inmiddels verschenen in Poëziekrant 2007/05.

Coda 1
Het mooie en voor deze editie cruciale gedicht ‘Uur nul’ van Geert Buelens:

wie hier voorbij is
dan zie
al wat overblijft is ruis
al wat overblijft is gruis vermalen
tot een grijs tapijt
je gooit het puntlood uit en zakt
ermee tot in wat eens schacht vier was
daar rommelt het
niet langer speelt een showorkest ten dans
de hapering lijkt permanent
op hoogspanning gesteld
dat dit blijft duren
zou dat een soort van einde zijn

Coda 2
Een volgorde naleven bij het bezoeken van Watou is geen must. Maar zoals het past om met de kubus van Beel te beginnen, zo is traditioneel de Douviehoeve de laatste locatie. En daar gaan bezoekers meestal pas helemaal op het eind naar het ovengebouw aan de straatkant, waar dit keer de video-installatie van Miguel Angel Rios is te zien. Twee schermen, en daarop geprojecteerd: een ballet van witte en zwarte tollen. De silhouetten doen aan mensen denken. Ja, dat is het: mensen die aleatoir tollend verwikkeld zijn in een dans van aantrekking en afstoting. Ik herinner me nu het zwarte en het witte, twee dominante kleuren die worden doorgetrokken in het interieur, dat sierlijke ballet van tollende… tollen, en dat verpletterende maar tegelijk ook troostende besef van vergeefsheid en toch ook schoonheid.

Het werk heet ‘On the edge’. Op de rand. Ja, van het land, Watou, geografisch… Maar daar gaat het niet om, ongetwijfeld. Het gaat om: op de rand van wat we kunnen beseffen. We leven en draaien en gaan maar door, en we weten dat we ooit zullen zijn uitgedraaid. Maar dát beseffen, dat ten volle tot ons laten doordringen? Ho maar. Neen: gelukkig dat we het niet beseffen. We zouden verlamd zijn, onbeweeglijk, niet meer in staat om het schone te maken of te appreciëren.
Of wordt misschien het vlak waarop de tollen tollen afgegrensd door een rand? Tollen de tollen op een tafel? Ik herinner mij dat ik als kind een tol op een tafel tot tollen bracht, dat de tol van de tafel viel en op de grond bleef voorttollen.

De video van Rios is wondermooi. Je blijft maar kijken. Maar dan moet je toch opstaan – en zo is ook het leven. Ik neem nog een kijkje in de andere kamers van het gebouw. Alles staat hier open en is verlaten. Een gammele ladder leidt naar een zolder, spinnenwebben geven aan dat niemand op die uitnodiging ingaat. Achter de oven is nog een kamer. Stoffig, duidelijk onbetreden. Kieren in het dak. Ik ga nog een andere kamer in. Rommel. Stoelen. Planken. En achter dat alles staat helemaal onder het stof en misschien zelfs vergeten… een oude Wurlitzer-jukebox! Noize!

daar rommelt het
niet langer speelt een showorkest ten dans