lezen (update 250301)

schrijven

dinsdag 4 november 2025

notitie 502

INPEPEREN

Een leuk spelletje alvorens de hoofdpunten in het middagjournaal op de VRT te bekijken is: voorspellen waarmee het gaat openen. Wat met andere woorden het hoofdpunt zal zijn. Vanmiddag kon je er gif op innemen dat het journaal zou beginnen met de pro-Palestina-actie gisterenavond in Antwerpen.

En inderdaad.

Gisteren kwamen op de Suikerrui, vlakbij het stadhuis, voor de twintigste keer enkele honderden mensen samen om hun solidariteit met het door genocide getroffen Palestijnse volk te betuigen en – mutatis mutandis – om te protesteren tegen het Belgische, Vlaamse en Antwerpse beleid in die kwestie. In Antwerpen is die vermenging van niveaus acuut zichtbaar: de voormalige burgemeester, een Vlaams-nationalist en zeer nauw gelieerd met de huidige burgemeester en met de eveneens Antwerpse voorzitter van zijn partij (die zowel op federaal als op Vlaams niveau de lakens uitdeelt), is nu de premier van dit land. De manifestatie werd weggeduwd, verdreven, weggespoten, uiteengeslagen. Want, zo luidt de officiële versie, ze mocht daar niet plaatsvinden. Dat mocht wel op het honderd meter verderop gelegen Steenplein, maar dus niet in de onmiddellijke omgeving van het Schoon Verdiep.

De woordvoerder van de Antwerpse politie zei dat de betogers vorige week al duidelijk werd gemaakt dat hun aanwezigheid op de Suikerrui niet gewenst was en dat toen een geweldloos uitgeoefende overredingspoging niet tot het gewenste resultaat had geleid. De woordvoerster van de manifestanten van haar kant zei dat manifestanten willen gehoord worden en dat om die reden de nabijheid van het stadhuis wordt opgezocht. Niemand wil roepen in de woestijn. De burgemeester, getrouwd met de Kamervoorzitter, ook N-VA’er, en zonder enige twijfel geïnstrueerd door de premier, zetelt nu eenmaal in het stadhuis en niet in het Steen.

Bon. Dat is de situatie. Net zoals de manifestatie zelf vooral een symbolische impact heeft – ze zal aan de schande van Gaza niets veranderen –, zo heeft ook de wil van het Antwerpse stadsbestuur een niet meer dan symbolische impact. Dat de Suikerrui op maandagavond enige tijd door vreedzame betogers wordt bezet, kan toch waarlijk niet zo belangrijk zijn. Neen, het gaat hier om een ideologische stellingname: het beleid, dat toch – om het voorzichtig uit te drukken – niet geheel vrij is van banden met de Joodse gemeenschap en dus ook met Israël, is afkerig van de uitgedragen boodschap en laat dat hier zien door waterkanon, pepperspray en matrakken in te zetten.

Want laat ons wel wezen: hier werd buitensporig geweld ingezet. Niet omdat de betogers zelf amok maakten of vernielingen aanrichtten of de aanwezige politie aanvielen, maar om een ideologisch verschil zichtbaar te maken. De betogers werden niet alleen op een nat pak getrakteerd, er waren er bij – ook bejaarden en kinderen – die omver werden geduwd en geslagen. Een oude vrouw werd zelfs opgepakt en ‘weggegooid’, dixit de woordvoerster. Een manifestant belandde in het ziekenhuis. We kunnen alleen maar hopen dat een onafhankelijk onderzoek uitmaakt of (a) het geweld dat hier werd ingezet te verantwoorden was en (b) of de Antwerpse politie autonoom koos om er eens goed op los te kloppen dan wel of zij niet alleen in het wat maar ook in de manier waarop de instructies van hogerhand uitvoerde.

Dit is uiteraard intimidatie. En in die zin au fond hetzelfde als wat zich in Brugge heeft voorgedaan, waar de burgemeester dacht het wekelijkse krijtprotest, ook pro Palestina en ook bij het stadhuis, met buitensporige intimidatie te kunnen ontmoedigen. Het buitensporige geweld in Antwerpen staat op één lijn met het dreigen met buitensporige facturen ten aanzien van een van de krijtactivisten in Brugge. (De Brugse burgemeester heeft ondertussen, terechtgewezen door een alert gemeenteraadslid, toegegeven dat hij de facturen alleen maar als drukkingsmiddel liet opsturen naar de door hem geviseerde activist. Waarmee hij uiteraard machtsmisbruik toegeeft, op kosten van de gemeenschap bovendien.) Beide geweldstoepassingen – Antwerpen en Brugge – passen in de steeds vaker voorkomende belemmeringen van het recht op vrije meningsuiting en op manifesteren in de openbare ruimte, en zijn op die manier illustraties van de ondermijning van bovenaf van onze democratie.

Dat was dus het eerste punt van het VRT-middagjournaal. Kwestie van de mensen nog eens goed in te peperen dat ze volgende week maar beter niet komen betogen – het zou hun wel eens op pepperspray kunnen komen te staan. De buitensporige aandacht die na de grote vakbondsbetoging van enkele weken terug werd geschonken aan de casseurs in de staart van die manifestatie past in dezelfde strategie, die de media medeplichtig maakt.

Na de hoofdpunten haak ik meestal af. De dag komt steeds dichterbij dat ik dat nog voor de hoofdpunten doe. Een gezonde dosis ergernis doe ik wel elders op en voor mijn informatie zoek ik liever bronnen op die mijn democratische gezindheid niet nog verder aantasten.